.

Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2016

ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΓΓΥΗΜΕΝΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ / ΚΑΤΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ ΑΞΙΟΠΡΕΠΟΥΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ, ΤΩΡΑ!

   Αφού σχεδόν όλοι οι νεοέλληνες πολιτικάντηδες (και οι αίνουμε εβρόπι" ψηφοκουβαλητές τους) δηλώνουν μετ' απόλυτης βεβαιότητος ότι η "κρίση" θα περάσει, είναι καιρός (τουλάχιστον μέχρι να έρθει η -δεν μας λένε πότε- "ανάκαμψη") να θεσπιστεί και στην Ελλάδα το λεγόμενο ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ή κατώτατο όριο διαβίωσης.
   Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην αρχίσει να συζητείται και στην Ελλάδα ο εν λόγω θεσμός, αφού αυτό έχει ήδη αρχίσει να συμβαίνει σε όλες σχεδόν τις χώρες της "Ε".Ε. Άλλωστε, όπως έχει δηλώσει απερίφραστα ένας εγχώριος πολιτικός αστέρας, "λεφτά υπάρχουν" (κοινό μυστικό που ουδέποτε αμφισβητήθηκε από κανέναν). Κι άλλωστε, όλοι οι πολιτικάντηδες συμφωνούν ότι  πρέπει να στηριχτούν πρωτίστως αυτοί που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος της "κρίσης" (υποθέτουμε, οι "εγγεγραμμένοι" και μή άνεργοι, οι άστεγοι, οι νεομετανάστες και όλοι οι κάθε είδους ζωντανοί νεκροί της "κρίσης").
   Γι΄αυτόν τον λόγο αναδημοσιεύω σχετικά το παρακάτω διεξοδικότατο κείμενο της Mona Chollet από τη Monde Diplomatique (μετάφραση Βασίλη Παπακριβόπουλου).
   Οι εικόνες και τα τονισμένα στοιχεία, από εμένα.

 

Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα: Μια επαναστατική ιδέα… ή μήπως όχι; 
 

Από το Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός ώς τη Σίλικον Βάλεϊ ή τις συνελεύσεις του κινήματος των Άγρυπνων στην Γαλλία, εδώ και μερικούς μήνες το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα βρίσκεται στα χείλη όλων. Η Φινλανδία δηλώνει ότι επιθυμεί την καθιέρωσή του, ενώ οι Ελβετοί τον Ιούνιο διοργάνωσαν σχετικό δημοψήφισμα. Ωστόσο, μια πραγματική άβυσσος χωρίζει την ουτοπία που προωθούν ορισμένοι, ελπίζοντας ότι θα οδηγήσει στη χειραφέτηση του ανθρώπου, από την περιορισμένης εμβέλειας μεταρρύθμιση που επιθυμούν κάποιοι άλλοι. 

«Όταν γίνεται λόγος για τη θέσπιση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος χωρίς να διευκρινίζεται τι ακριβώς εννοούμε με αυτόν τον όρο, ισοδυναμεί με μια συζήτηση περί υιοθέτησης ενός αιλουροειδούς από μια οικογένεια, χωρίς ωστόσο και να διευκρινίζεται αν θα πρόκειται για γατάκι ή για τίγρη», παρατηρεί ο Όλι Κάνγκας, διευθυντής ερευνών του Kela, του φινλανδικού ινστιτούτου κοινωνικής προστασίας (1). Όμως, εδώ και μερικούς μήνες, αυτή η ιδέα βρίσκει ολοένα μεγαλύτερη απήχηση, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και σε άλλες περιοχές του κόσμου –και οι πρώιμοι οπαδοί της δεν μπορούν να ξεφύγουν από την εντύπωση ότι, μπροστά στα ορθάνοιχτα από την έκπληξη μάτια τους, ξεπηδάνε γατάκια, τίγρεις κι ένα πλήθος παράξενα υβριδικά πλάσματα.

                                    


Βέβαια, όλος ο κόσμος συμφωνεί σε έναν στοιχειώδη ορισμό του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, από τη στιγμή της γέννησής του μέχρι τον θάνατό του, κάθε άτομο θα λαμβάνει ανά τακτά χρονικά διαστήματα –χωρίς καμία προϋπόθεση και αντάλλαγμα– ένα ποσό το οποίο θα προστίθεται στα υπόλοιπα εισοδήματα που θα αποκομίζει (για παράδειγμα από την εργασία). Στις αριστερές εκδοχές της ιδέας προτείνεται ένα ποσό το οποίο θα προσεγγίζει τον κατώτατο μισθό (2) και, σε κάθε περίπτωση, θα είναι αρκετά υψηλό ώστε να καλύπτει τις βασικές βιοτικές ανάγκες (γύρω στα 1.000 ευρώ) : το εισόδημα αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει σε ένα άτομο να αρνηθεί μια θέση εργασίας την οποία θεωρεί μη ενδιαφέρουσα, ανθυγιεινή ή κακοπληρωμένη (3). Το ζητούμενο είναι να αναγνωριστούν έτσι οι διάφορες μορφές που μπορεί να λάβει η συμβολή κάθε ατόμου στην κοινωνία: εργασία (αμειβόμενη ή μη), επαγγελματική κατάρτιση (πριν από την είσοδο στην επαγγελματική ζωή ή επανακατάρτιση για αλλαγή επαγγέλματος), βοήθεια που παρέχεται στους οικείους, δραστηριοποίηση στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, καλλιτεχνική δημιουργία κ.λπ. Ένας από τους υπέρμαχους αυτής της μορφής του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος στη Γαλλία, ο Μπατίστ Μυλοντό (4), συνδέει την ιδέα και με άλλα δραστικά μέτρα για τη μείωση των ανισοτήτων: φόρος εισοδήματος με έντονα κλιμακούμενους φορολογικούς συντελεστές, φόρος επί της περιουσίας, καθιέρωση μέγιστου επιτρεπόμενου εισοδήματος (με κλίμακα από το 1 έως το 4) (5). 


Διακομματικές συμμαχίες 

Στην άλλη άκρη του φάσματος, στη φιλελεύθερη εκδοχή του μέτρου –που θεωρητικοποιήθηκε από τον Αμερικανό οικονομολόγο Μίλτον Φρίντμαν (1912-2006) (6)– το ποσό είναι τόσο χαμηλό ώστε κάποιος να μην μπορεί να αποφύγει την εργασία. Σε μια τέτοια περίπτωση, αντί να ενισχύει τη διαπραγματευτική εξουσία των εργαζόμενων, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα θα λειτουργούσε ως επιδότηση των εργοδοτών, που θα έμπαιναν στον πειρασμό να μειώσουν τους μισθούς. Επιπλέον, θα λειτουργούσε ως «οριστικός διακανονισμός», υποκαθιστώντας όλες τις υπάρχουσες κοινωνικές παροχές (υγείας, γήρατος, ανεργίας, οικογενειακών επιδομάτων κ.λπ.). Με λίγα λόγια, το εργαλείο αυτό θα μπορούσε να τεθεί στην υπηρεσία διαμετρικά αντίθετων κοινωνικών προγραμμάτων και κοσμοθεωριών. «Άλλοτε μας αντιμετωπίζουν ως νεοφιλελεύθερους κι άλλοτε ως κομμουνιστές», στενάζουν η Νικόλ Τεκ κι ο Γιουέ Γιν, μέλη του Γαλλικού Κινήματος για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (MFRB), που ιδρύθηκε το 2013 και αριθμεί 900 περίπου μέλη.

Προς ποιον από τους δύο πόλους κλίνει σήμερα ο δημόσιος διάλογος; Περιέργως, οι αναλύσεις αποκλίνουν: ορισμένοι βλέπουν γατάκια, ενώ άλλοι βλέπουν τίγρεις. Στα δεξιά, ο μηχανικός Μαρκ ντε Μπασκιά, ένας από τους κυριότερους θεωρητικούς υποστηρικτές της ιδέας στη Γαλλία, παρατηρεί: «Δύο έρευνες που πραγματοποιήθηκαν με διαφορά ενός έτους σε μέλη πολιτικών κομμάτων αποδεικνύουν ότι η ιδέα αποκτά ολοένα και περισσότερο “αριστερή” χροιά. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα ενοχλητική εξέλιξη γιατί, εάν εκλαμβάνεται ως μια τρέλα των αριστεριστών, θα δυσκολευτεί ακόμη περισσότερο να προχωρήσει». Οι συνελεύσεις των Άγρυπνων, όπου συζητήθηκε διεξοδικά το ζήτημα του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του σε σχέση με τον ισόβιο μισθό που θεωρητικοποίησε ο Μπερνάρ Φριό (7), δεν διόρθωσαν την κατάσταση…



Εξίσου ενοχλημένη, αλλά για τους εντελώς αντίθετους λόγους, είναι και η Κορίν Μορέν Νταρλέ, μέλος της εθνικής γραμματείας του γαλλικού Κόμματος της Αριστεράς (ΡG). Ανακάλυψε το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα πριν από οκτώ περίπου χρόνια, μαζί με τον Μυλοντό, στους κόλπους του Mouvement Utopia (κίνημα στο οποίο συμμετέχουν μέλη των Πράσινων και του ΡG): «Για μένα παραμένει η πιο ανατρεπτική ιδέα στο πολιτικό πεδίο. Μόνο που σήμερα την βλέπω να υιοθετείται παντού, με μια μορφή που στερείται του αρχικού νοήματός της». Πράγματι, οι πειραματικές εφαρμογές της που γνώρισαν μεγάλη προβολή από τα μέσα ενημέρωσης, στην Ολλανδία και στην Φινλανδία για παράδειγμα, δεν έχουν τίποτα το επαναστατικό. Στις 20 ολλανδικές πόλεις που εξετάζουν το ενδεχόμενο υιοθέτησης του μέτρου, πρόκειται μάλλον για μια «μεταρρύθμιση της κοινωνικής προστασίας εμπνευσμένη από ορισμένες αρχές του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος», διευκρινίζει ο οικονομολόγος Σίαρ Χουιμάκερς.

Στο Ελσίνκι, το Κόμμα του Κέντρου, που βρίσκεται στην κυβέρνηση από το 2015, έκανε καμπάνια υπέρ του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Σε αυτό βλέπει ένα μέσο για τη βελτίωση της κοινωνικής προστασίας σε ένα πλαίσιο λιτότητας, καθώς και για την ενθάρρυνση της απασχόλησης μέσω της ώθησης των δικαιούχων των κοινωνικών βοηθημάτων προς την αγορά εργασίας. Συνδυασμένο με μια θέση εργασίας, το ελάχιστο εισόδημα θα μπορούσε να εξουδετερώσει την «παγίδα της αεργίας», δηλαδή τον κίνδυνο η επιστροφή στην αμειβόμενη εργασία να καταλήγει σε μείωση του εισοδήματος λόγω της απώλειας των κοινωνικών παροχών, με αποτέλεσμα την εκ νέου επιλογή της ανεργίας. Το μέτρο υποστηρίζεται ευρύτατα από τον πληθυσμό της χώρας, αλλά και από τους Πράσινους και την Αριστερή Συμμαχία. Αναμένεται ότι μια οριστική έκθεση θα επιτρέψει την δρομολόγηση –στις αρχές του 2017– μιας διετούς πειραματικής εφαρμογής του μέτρου· ωστόσο, τα πρώτα στοιχεία που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα δείχνουν πως οι αρχικές φιλοδοξίες έχουν αναθεωρηθεί προς τα κάτω. Το πιλοτικό πρόγραμμα προβλέπει ένα εισόδημα της τάξης των μόλις 550 ευρώ, στο οποίο μπορεί να προστεθεί η επιδότηση ενοικίου, και καταβάλλεται σε 10.000 άτομα. «Το πνεύμα είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο του ελβετικού δημοψηφίσματος [βλ. σχετικό θέμα στο επόμενο τεύχος]», επιμένει ο Ότο Λέχτο, μέλος του φινλανδικού τμήματος του Basic Income Earth Network (BIEN, Παγκόσμιο Δίκτυο για το Βασικό Εισόδημα). «Δεν τίθεται θέμα ούτε καταπολέμησης της φτώχειας ούτε καθιέρωσης του δικαιώματος στο εισόδημα, πόσο μάλλον της απελευθέρωσης από την εργασία».

Ακόμη λιγοστοί και συχνά απομονωμένοι εντός του κοινωνικού περιγύρου ή του πολιτικού σχηματισμού τους, οι Γάλλοι υπέρμαχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος συντονίζουν τη δράση τους, χωρίς ωστόσο και να ξεχνούν όλα όσα τους χωρίζουν. «Συμπαθώ πολύ τον Μπατίστ [Μυλοντό], όμως είναι ιδεαλιστής», δηλώνει ο ντε Μπασκιά. «Και επιπλέον, όταν επιθυμείς να περιορίσεις τα εισοδήματα σε μια κλίμακα από το 1 έως το 4 είναι, όπως και να το κάνουμε, ένας σοβαρός περιορισμός των ατομικών ελευθεριών!». Παλαιότερα στον στενό κύκλο του Νικολά Σαρκοζί, ο βουλευτής Φρεντερίκ Λεφέμπρ, του (δεξιού) κόμματος των Ρεπουμπλικανών, υποψήφιος στις προκριματικές εκλογές του κόμματός του για το πρόσωπο που θα το εκπροσωπήσει στις προεδρικές εκλογές του 2017, αφηγείται πώς ο Ζυλιέν Μπαγιού, εκπρόσωπος Τύπου του Ευρώπη Οικολογία – Πράσινοι (EELV), τον πήγε σε μια κατάληψη της κολλεκτίβας Μαύρη Πέμπτη για να συζητήσει με έναν άστεγο σχετικά με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Τον Ιανουάριο του 2016, υπερασπίστηκε στην Εθνοσυνέλευση από κοινού με τη σοσιαλίστρια συνάδελφό του Ντελφίν Μπατό, στο πλαίσιο της συζήτησης του «Νόμου για την Ψηφιακή Δημοκρατία», τροπολογίες που ζητούσαν από την κυβέρνηση να παρουσιάσει στο Κοινοβούλιο επίσημη έκθεση για το κατά πόσο είναι εφικτή η καθιέρωση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. «Αναλαμβάνω πλήρως τη διακομματική διάσταση του διαβήματος αυτού», σχολιάζει η Μπατό. «Τα κόμματα δεν παράγουν πλέον ούτε μία καινούργια ιδέα. Τα ουσιώδη λαμβάνουν χώρα έξω από αυτά. Κι αυτό το ζήτημα δημιουργεί τομές, τόσο στο εσωτερικό τους όσο και έξω από αυτά. Δεν συμφωνούμε στα πάντα, οφείλουμε όμως να εργαστούμε για τη δημιουργία πλειοψηφιών συγκροτημένων γύρω από ιδέες».



Κανείς από τους συνομιλητές μας δεν διακηρύσσει ανοιχτά την πλήρη διάλυση του υφιστάμενου συστήματος κοινωνικής προστασίας. Ούτε καν ο Λεφέμπρ ή ο Γκασπάρ Κενίγκ, ιδρυτής της φιλελεύθερης δεξαμενής σκέψης Ελεύθερη Γενιά. Αν και το MFRB δηλώνει ότι «δεν ανήκει ούτε στην Αριστερά ούτε στη Δεξιά», διευκρινίζει στον καταστατικό χάρτη του ότι το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα «δεν θα πρέπει να αμφισβητεί τα δημόσια συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, αλλά να συμπληρώνει και να βελτιώνει την υφιστάμενη κοινωνική προστασία». Θα μπορούσε να αντικαταστήσει ορισμένες από τις παροχές του συστήματος αλληλεγγύης που χρηματοδοτούνται από τη φορολόγηση, όπως το RSA (Εισόδημα Ενεργού Αλληλεγγύης) (8), κανείς όμως δεν υποστηρίζει ότι θα έπρεπε να θιγεί το ασφαλιστικό καθεστώς που χρηματοδοτείται από τις εισφορές των ασφαλισμένων (συντάξεις, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, επιδόματα ανεργίας). Μονάχα τα οικογενειακά επιδόματα θα αντικαθίσταντο από τη χορήγηση σε κάθε παιδί ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, το ύψος του οποίου θα ήταν χαμηλότερο από εκείνο των ενηλίκων.

Μία εξαίρεση υπάρχει μόνο: σε μια έκθεση που δημοσιεύθηκε τον Μάιο (9), το ίδρυμα Ζαν Ζορές, προσκείμενο στο γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, προτείνει τρία σενάρια χρηματοδότησης όπου κυριαρχεί το μέλημα «να μην δημιουργηθεί περαιτέρω υπερχρέωση» –και έτσι προτείνουν χωρίς περιστροφές την αποψίλωση της κοινωνικής ασφάλισης. Το πρώτο προβλέπει τη χορήγηση ποσού 500 ευρώ τον μήνα σε όλους τους ενήλικες, με αντάλλαγμα την επί της ουσίας κατάργηση της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και των επιδομάτων ανεργίας. Το δεύτερο, το οποίο οι συγγραφείς της έκθεσης θεωρούν ως το πλέον αξιόπιστο, προβλέπει ποσό 750 ευρώ, αλλά «ανακυκλώνει» και τις συνταξιοδοτικές παροχές. Το τρίτο προβλέπει ποσό 1.000 ευρώ με τις ίδιες προδιαγραφές, αλλά προϋποθέτει επιπλέον παρακρατήσεις. Εμβρόντητος, ο Ζαν-Ερίκ Υαφίλ, μέλος του MFRB και οικονομολόγος, ο οποίος ετοιμάζει μια διδακτορική διατριβή πάνω στο οικουμενικό εισόδημα, κατήγγειλε τις «χονδροειδείς βλακείες» που περιέχονται στην έκθεση, κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης με τον Ζερόμ Ερικούρ, συντονιστή της ομάδας εργασίας του ιδρύματος, που έγινε στις 26 Μαΐου 2016 σε ένα παρισινό καφέ. «Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα είναι απόλυτα συμβατό με την κοινωνική προστασία και με τις υψηλές δημόσιες δαπάνες!», εξερράγη. Αμήχανος, ο Ερικούρ απάντησε ότι οι συντάκτες της έκθεσης δεν έβλεπαν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα ως «την ορθή λύση για τα προβλήματα του 21ου αιώνα», αλλά δεν θέλησαν να το διευκρινίσουν μέσα στο κείμενο, το οποίο συντάχθηκε «με πνεύμα ουδετερότητας». Ουδετερότητας τόσο μεγάλης, ώστε τα σενάρια που επεξεργάστηκαν με μισή καρδιά αναπαράχθηκαν από τον Τύπο λες και επρόκειτο για τις εισηγήσεις τους…

Το ίδιο ποσό για τον καθένα, όποια κι αν είναι η κατάστασή του: όλοι οι υπέρμαχοι του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος συμφωνούν ότι πρέπει να σταματήσει η εισβολή στην ιδιωτική ζωή που συνεπάγεται το σημερινό σύστημα κοινωνικής αλληλεγγύης, του οποίου οι παροχές δίνονται υπό όρους (ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση, το εισόδημα κ.ο.κ.). «Είναι απαράδεκτο να πληρώνονται ελεγκτές για να πηγαίνουν να μετρήσουν τις οδοντόβουρτσες στο μπάνιο των δικαιούχων του RSA, προκειμένου να διαπιστώσουν μήπως συζούν με κάποιο άτομο (10), τη στιγμή που αυτοί οι άνθρωποι το μόνο που θέλουν είναι να χορτάσουν την πείνα τους!», εκτιμά ο ντε Μπασκιά. Το ίδιο υποστηρίζει και ο Κενίγκ: «Οφείλουμε να αγωνιστούμε ενάντια στη φτώχεια με τρόπο περισσότερο αποτελεσματικό και λιγότερο πατερναλιστικό, προσφέροντας στον κόσμο το ελάχιστο ποσό που χρειάζεται για να ζήσει, δίχως να ανακατευόμαστε στην προσωπική ζωή του ή να ελέγχουμε κατά πόσον είναι αφοσιωμένος στην αξία της εργασίας». Εξάλλου, η εξοικονόμηση πόρων που θα προέκυπτε από τη χορήγηση ενός ποσού χωρίς όρους θα συνεισέφερε στη χρηματοδότηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος: ο κ. Λεφέμπρ υπογραμμίζει το κόστος που συνεπάγεται σήμερα «η παραγωγή του νομοθετικού πλαισίου, η διεκπεραίωση των αιτημάτων του κοινού, ο έλεγχος των δικαιούχων και οι κυρώσεις κατά των παραβατών». Επισημαίνει επίσης τον «ενάρετο κύκλο» των εξοικονομήσεων που θα προέκυπταν χάρη σε αυτό το μέτρο: «Μικρότερη παραβατικότητα, χαμηλότερες δαπάνες υγείας, υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο…». Αντίθετα δε με τις υπόλοιπες προσωπικότητες της Δεξιάς που έχουν υιοθετήσει το μέτρο, έχει ταχθεί υπέρ ενός υψηλού ποσού, «μεταξύ 800 και 1.000 ευρώ».




Μείγμα τόλμης και διστακτικότητας


Η επανεμφάνιση της έννοιας στην Ευρώπη, με την ονομασία «οικουμενικό επίδομα» οφείλεται στον Βέλγο φιλόσοφο Φιλίπ βαν Παρέις, στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Πρώην μέλος του κόμματος των Οικολόγων, θεωρεί ότι η αναγνώριση της δυνατότητας κάθε ατόμου να οργανώνει τη ζωή του και την εργασία του όπως εκείνο επιθυμεί ανατρέπει τα διανοητικά βολέματα τόσο της Αριστεράς όσο και της Δεξιάς. Όπως διηγείται, «κατά τη διάρκεια μιας παρέμβασής μου ενώπιον του φλαμανδικού Φιλελεύθερου Κόμματος ρώτησα: “Ποιος από εσάς θεωρεί ότι η ελευθερία είναι μια αξία που έχει πρωταρχική σημασία;” Όλος ο κόσμος σήκωσε το χέρι του. Στη συνέχεια, πρόσθεσα: “Και τώρα, ποιος από εσάς πιστεύει ότι μονάχα οι πλούσιοι πρέπει να έχουν αυτήν τη δυνατότητα;” Αντίθετα, μια συνάντησή μου με μέλη ελληνικών, ισπανικών και ιταλικών πολιτικών κινήσεων –του ΣΥΡΙΖΑ, των Podemos και της Rifondazione Comunista– στο Μπάρι της Απουλίας, μου έδωσε την ευκαιρία να αναρωτηθώ μήπως η Αριστερά κακώς περιορίζεται στην υπεράσπιση του κράτους και της ισότητας, εγκαταλείποντας την αξία της ελευθερίας στη Δεξιά». 

Προφανώς, εξακολουθούν να υφίστανται θεμελιώδεις διαφορές: ο Κενίγκ και ο ντε Μπαστιά, οι οποίοι έχουν εκπονήσει ένα κοινό πρόγραμμα, έχουν ως στόχο την καταπολέμηση της φτώχειας, όχι όμως και των ανισοτήτων (11). Προτείνουν έναν αρνητικό φόρο (επίδομα) 450 ευρώ ανά ενήλικα και 225 ευρώ ανά τέκνο, χρηματοδοτημένο από έναν φόρο με ενιαίο συντελεστή 23% για όλα τα εισοδήματα (12). Προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις ενός τέτοιου τύπου φορολόγησης στην αναδιανομή των εισοδημάτων, προτείνουν αύξηση των εισφορών επί της περιουσίας, κατάργηση των απαλλαγών για τα εισοδήματα που προέρχονται από ακίνητα ή από τον χρηματοοικονομικό τομέα κ.ο.κ. «Όλα αυτά δεν θα άλλαζαν σχεδόν καθόλου την υφιστάμενη ισορροπία της κατανομής του πλούτου στη Γαλλία», εξηγεί ο ντε Μπασκιά. «Οι πλούσιοι θα κέρδιζαν κάτι λιγότερο και οι φτωχοί κάτι περισσότερο. Θα εξορθολογιζόταν όμως το σύστημα: θα έμπαινε τέλος στον στιγματισμό και τον κρατικό πατερναλισμό, θα εξαλείφονταν τα φαινόμενα που οδηγούν στην επιλογή της αεργίας έναντι της χαμηλά αμειβόμενης απασχόλησης –και επιπλέον θα αντιμετωπιζόταν αποτελεσματικά η ακραία φτώχεια». Βασίζονται σε έναν «απόλυτο» και όχι «σχετικό» ορισμό της φτώχειας καθώς η τελευταία, εκτιμά ο Κενίγκ, αποτελεί ουσιαστικά προϊόν «ζήλειας»: «Δεν θα έπρεπε να σας νοιάζει που κάποιοι άλλοι γίνονται πολύ πλούσιοι, τη στιγμή που εσείς έχετε την αίσθηση ότι ζείτε καλά».

Ποια άλλα επιχειρήματα θα δικαιολογούσαν την καθιέρωση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος; Όλοι οι συνομιλητές μας επικαλούνται τον αριθμό των θέσεων εργασίας που είναι καταδικασμένες να εξαφανιστούν εξαιτίας της αυτοματοποίησης και της ψηφιοποίησης της παραγωγής. Στην Ελβετία, οι πρωτεργάτες της πρωτοβουλίας «Για ένα άνευ όρων ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» παρέλασαν στους δρόμους μεταμφιεσμένοι σε ρομπότ που εκδήλωναν την επιθυμία τους να εργαστούν, παίρνοντας τις δουλειές των ανθρώπων. Εντούτοις, μια πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ μετριάζει τις εκτιμήσεις παλαιότερων μελετών που πρόβλεπαν «μαζική ανεργία, οφειλόμενη στην τεχνολογία»: εκτιμά ότι μόνο 9% των θέσεων εργασίας «παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο αυτοματοποίησης», προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι οι πλέον εκτεθειμένοι εργαζόμενοι είναι εκείνοι «με το χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης (13)».

«Το 9% θα ήταν ήδη ένα τεράστιο ποσοστό», σχολιάζει ο Υαφίλ. «Ιδίως αν προστεθεί στο τρέχον ποσοστό ανεργίας! Ωστόσο, δεν πιστεύω στη ρητορική περί του “τέλους της εργασίας”. Για παράδειγμα, η μετάβαση σε ένα οικολογικό μοντέλο δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Και όπως υποστηρίζει ο οικονομολόγος Ζαν Γκαντρέ, όταν ο στόχος είναι η χαμηλότερη οικονομική μεγέθυνση, αυτό δεν συνεπάγεται απαραίτητα και λιγότερες θέσεις εργασίας –το αντίθετο μάλιστα! Θα πρέπει όμως να είμαστε σε θέση να ανησυχούμε για την ποιότητα των θέσεων εργασίας και όχι για την ποσότητά τους. Και, ακόμα και αν επιτυγχανόταν η πλήρης απασχόληση, θα απαιτούνταν ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, ώστε καθένας να έχει τη δυνατότητα να επιλέγει την εργασία του και όχι να την υφίσταται». Ο λίβελος του Αμερικανού ανθρωπολόγου Ντέιβιντ Γκρέμπερ, σημαντικής μορφής του κινήματος Occupy Wall Street, ενάντια στις «bullshit jobs» (τιποτένιες θέσεις εργασίας, χωρίς ενδιαφέρον και κοινωνική χρησιμότητα), είχε σημαντική απήχηση (14). Ένας ακόμη οπαδός του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, ο Έλληνας πρώην υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, εκτιμά ότι η δυνατότητα να αρνηθεί κάποιος μια θέση εργασίας είναι «θεμελιώδους σημασίας, τόσο για μια πολιτισμένη κοινωνία όσο και για μια αγορά εργασίας που λειτουργεί σωστά (15)».



Το ζητούμενο είναι επίσης να διασφαλιστεί η ελευθερία επιλογής των προσωπικών διαδρομών σε μια στιγμή γενικευμένης επισφάλειας –με τον κίνδυνο να παγιωθεί η ανισόρροπη διανομή του πλούτου ανάμεσα στους μισθούς και στα κέρδη. Κάτι τέτοιο γίνεται φανερό όταν ο κ. Λεφέμπρ αναφέρει το παράδειγμα του Earned Income Tax Credit, μέσω του οποίου το αμερικανικό κράτος συμπληρώνει το εισόδημα ορισμένων φτωχών εργαζομένων. Υπάρχει και ένας ακόμη σκόπελος: ότι η καθιέρωση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος μετατρέπεται σε αφορμή για την κατεδάφιση του εργατικού δικαίου και των μισθολογικών κατακτήσεων, με τον τρόπο που γίνεται από επιχειρήσεις όπως η Uber (16). Όπως συνοψίζει η Ντελφίν Μπατό: «Οφείλουμε να δημιουργήσουμε έναν νέο κοινωνικό συμβιβασμό, πιο προσαρμοσμένο στη δική μας εποχή από εκείνον που μας κληροδότησε η Απελευθέρωση (17), χωρίς όμως και να μετατραπεί το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα σε δεκανίκι για την “ουμπεροποίηση” των πάντων.» Πως όμως μπορούμε να είμαστε σίγουροι γι’ αυτό;

Τα πάντα εξαρτώνται από τη διαπραγματευτική δύναμη που θα έδινε στους εργαζομένους το ύψος του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματός τους, καθώς επίσης και το επίπεδο της φορολόγησης και της αναδιανομής του πλούτου. Όμως, ως προς αυτά τα ζητήματα, η μεγάλη διστακτικότητα πολλών υπερμάχων του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος έρχεται σε αντίθεση με την τόλμη της ιδέας που εκφράζουν. Ο βαν Παρέις συνηγορεί υπέρ μιας σταδιακής καθιέρωσης του μέτρου, ξεκινώντας με τη χορήγηση ενός χαμηλού ποσού. Όμως, αντιτείνει ο Μυλοντό, «τίποτα δεν μας εγγυάται ότι ένα χαμηλό ποσό στη συνέχεια θα αυξηθεί». Το MFRB εξυμνεί τις χειραφετικές δυνατότητες αυτού του μέτρου και την «αλλαγή παραδείγματος» που θα μπορούσε να επιφέρει, ωστόσο εκφράζει την ικανοποίησή του για όλα τα σχέδια που παρουσιάζονται, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που προτείνουν χορήγηση ενός χαμηλού ποσού, αντίστοιχου λίγο-πολύ με το σημερινό RSA. Η οργάνωση συνεργάστηκε ακόμα και με την υπερσυντηρητική Κριστίν Μπουτέν (18), πρόεδρο του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, όταν πρότεινε ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα ύψους 400 ευρώ. Μια τοποθέτηση συνεπής με την απολιτική στάση του κινήματος, αλλά που απωθεί τον Μυλοντό, ο οποίος δεν εντάχθηκε ποτέ στο MFRB. Καλύτερα «καθόλου, παρά ένα εγγυημένο εισόδημα της πλάκας. Δεν αποδέχομαι άνευ όρων οποιαδήποτε πρόταση για την χορήγηση εισοδήματος σε όλους», λέει. Αλλά και η Μορέλ Νταρλέ αποκρούει με τη σειρά της κάθε «φετιχισμό».

Όταν τίθεται το ζήτημα της χρηματοδότησης του μέτρου, το επιχείρημα του «ρεαλισμού» και του «πραγματισμού» σηματοδοτεί μια μάλλον μοιρολατρική αποδοχή του υπάρχοντος πολιτικού και κοινωνικού συσχετισμού δυνάμεων. Το MFRB συμμετέχει στην εκστρατεία «Ποσοτική χαλάρωση για τον λαό», που αγωνίζεται ώστε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να θέσει την πρωτοβουλία της για δημιουργία χρήματος στην υπηρεσία των πολιτών και όχι των ιδιωτικών τραπεζών. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο βλέπει την ευκαιρία να τεθούν οι βάσεις για ένα ευρωπαϊκό οικουμενικό εισόδημα. Εξάλλου, η ΕΚΤ δεν αποκλείει την προσφυγή στο «χρήμα από το ελικόπτερο», που μοιράζεται εξίσου σε όλους, προκειμένου να τονωθεί η κατανάλωση. Όμως, το MFRB αποδεικνύεται πολύ πιο διστακτικό στο ζήτημα των ανισοτήτων. Ο Υαφίλ θεωρεί περιττό «να χτυπάμε τους πλούσιους», καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος να αυξηθεί η φοροδιαφυγή, και ζητά μια «κεντρώα» και «συναινετική» προσέγγιση, στην προσπάθειά του να εξασφαλίσει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποδοχή του μέτρου. «Την εποχή της Απελευθέρωσης, τα αφεντικά προσπαθούσαν να κρατήσουν χαμηλό προφίλ γιατί είχαν συνεργαστεί με τον κατακτητή. Κάτι τέτοιο πλέον δεν ισχύει!», παρατηρεί η Μαρτίν Αλκορτά, αντιπρόεδρος (από τους Πράσινους – EELV) του περιφερειακού συμβουλίου της Ακουιτανίας, η οποία προετοιμάζει την πειραματική εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Ο ντε Μπασκιά εκτιμάει ότι, μέχρι να καταστεί δυνατόν να συγκεντρωθεί μια πλειοψηφία γύρω από την αριστερή εκδοχή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, θα χρειαστούν «ένας ή δύο πόλεμοι»… Η υπόθεση ότι θα υπάρξει επιτέλους αποτελεσματική πάταξη της φοροδιαφυγής (19), κάτι που εύχονται πολλοί υπέρμαχοι του μέτρου, τον κάνει να χαμογελάει: «Αν υπήρχε πραγματική βούληση να μπει τέλος σε αυτήν την κατάσταση, θα το είχαμε κατορθώσει εδώ και πολύ καιρό!».




Όπως κάθε προοδευτικό πρόγραμμα, η αριστερή εκδοχή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος προσκρούει στην απουσία μιας εξουσίας που θα μπορούσε να το υλοποιήσει. Σε αυτό προστίθεται, στον βαθμό που μια τέτοια πρόταση κερδίζει μεγάλη δημοφιλία, ο ολοένα μεγαλύτερος κίνδυνος της αλλοίωσης. Όσο κι αν η ιδέα της καθιέρωσης ενός οικουμενικού εισοδήματος ακόμη προκαλεί επί της ουσίας αδιαφορία ή αποδοκιμασία, μοιάζει σε ορισμένους βολική σανίδα σωτηρίας, δεδομένου ότι στη Γαλλία πλησιάζουν οι βουλευτικές και οι προεδρικές εκλογές του 2017 μέσα σε μια συγκυρία έλλειψης νέων ιδεών και απαξίωσης της πολιτικής δράσης. Την περασμένη άνοιξη, ενώ μαινόταν η μάχη ενάντια στον νόμο της κυβέρνησης Βαλς για τα εργασιακά, ο Γκυγιόμ Ματελιέ, σοσιαλιστής δήμαρχος της πόλης Αμπιγύ της Άνω Σαβοΐας και συντάκτης μιας διατριβής για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, δήλωνε ότι ο γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ζαν-Κριστόφ Καμπαντελίς τον επιφόρτισε να «προωθήσει την ιδέα» στο εσωτερικό του κόμματος, αν και ο ίδιος την αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό. Όσο για τον πρωθυπουργό Μανυέλ Βαλς, δήλωσε στις 19 Απριλίου στο Facebook ότι επιθυμεί «να δρομολογήσει το ζήτημα του οικουμενικού εισοδήματος», προσθέτοντας αμέσως μετά ότι δεν θα πρόκειται για ένα επίδομα που θα «χορηγείται σε όλους», καθώς «κάτι τέτοιο θα είχε υπερβολικό κόστος και δεν θα είχε κανένα νόημα». Με άλλα λόγια: δεν υπάρχει πρόβλημα να καθιερωθεί το οικουμενικό εισόδημα, αρκεί μονάχα να μην είναι… οικουμενικό!


Σε κάθε περίπτωση, πώς να ελπίζουμε στην εδραίωση της νομιμοποίησης του δικαιώματος στο οικουμενικό εισόδημα σε μια κοινωνία που στραγγαλίζεται από τη λιτότητα και σφυροκοπείται από μια ρητορική η οποία στάζει χολή εναντίον «της τεμπελιάς των φτωχών που περιμένουν να τους πληρώνει το κράτος», όπου η αντίληψη για την εργασία ακόμη κυριαρχείται, όπως παρατηρεί ο Ματελιέ, «από τον μύθο του προπατορικού αμαρτήματος»; Η Μορέλ Νταρλέ μάς καλεί να είμαστε δύσπιστοι απέναντι στις βιαστικές κινήσεις: «Εάν όντως επείγει να ληφθούν μέτρα, προτιμώ να επιμείνουμε στην αύξηση του βασικού μισθού ή στη μονιμοποίηση των συμβασιούχων του δημόσιου τομέα. Όσον αφορά τα συγκεκριμένα ζητήματα, μιλάμε για ανάκτηση χαμένων κοινωνικών κεκτημένων, ενώ όσον αφορά το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα μιλάμε για νέες κοινωνικές κατακτήσεις. Εξάλλου, ο διάλογος που έχει πυροδοτηθεί μού φαίνεται εξίσου σημαντικός με την εφαρμογή του μέτρου. Το ταξίδι είναι εξίσου σημαντικό με τον προορισμό! Και μόνο η αναφορά της ιδέας πυροδοτεί παθιασμένες συζητήσεις γύρω από το πώς θέλουμε να είναι η ζωή μας και για το πώς θέλουμε να είναι οργανωμένη η κοινωνία…». Δεν πρέπει να βιαστούμε, πρέπει να έχουμε χρόνο για να διεξάγουμε αυτήν την πολιτισμική και πολιτική μάχη: ίσως αυτός να είναι ο καλύτερος τρόπος για να είμαστε σίγουροι πως, όταν βάλουμε το γατάκι μέσα στο σαλόνι, δεν θα μετατραπεί σε τίγρη που θα κατασπαράξει τους ιδιοκτήτες της.




  1. Συζήτηση που έλαβε χώρα στην πρεσβεία της Φινλανδίας στο Παρίσι, στις 3 Μαρτίου 2016.
  2. Τον Ιούνιο του 2016, ο καθαρός κατώτατος μισθός στη Γαλλία ανερχόταν στα 1.141 ευρώ.
  3. Βλ. το αφιέρωμα «Revenu garanti, une utopie à portée de main», «Le Monde diplomatique», Μάιος
  4. Baptiste Mylondo, «Un revenu pour tous. Précis d’utopie réaliste», Utopia, Παρίσι
  5. Βλ. Sam Pizzigati, «Plafonner les revenus, une idée américaine», «Le Monde diplomatique», Φεβρουάριος
  6. Στο «Καπιταλισμός και Ελευθερία» (1962), ο Μίλτον Φρίντμαν πρότεινε ένα επίδομα υπό τη μορφή της μείωσης φόρου.
  7. Βλ. Bernard Friot, «A partir des retraites, imaginer un salaire à vie», Les blogs du Diplo, 8 Σεπτεμβρίου 2010, http://blog.mondediplo.net
  8. (Σ.τ.Μ.): Στη Γαλλία, όλοι οι άνεργοι/άποροι άνω των 25 ετών δικαιούνταν το Ελάχιστο Εισόδημα Κοινωνικής Ένταξης (RMI), ύψους 500 ευρώ. Όμως, δεδομένου ότι δημιουργούσε «παγίδα αεργίας», καθώς δεν συνέφερε έναν δικαιούχο του να εργαστεί λίγες ώρες εβδομαδιαίως διότι θα έπαυε η χορήγησή του, αντικαταστάθηκε από το RSA, το οποίο συμπληρώνει το διαφυγόν εισόδημα ενός ατόμου που εργάζεται με μειωμένο ωράριο σε σχέση με το σύνολο των παροχών που θα απολάμβανε ως άνεργος ή άπορος.
  9. «Le revenu de base, de l’utopie à la réalité?», Fondation Jean-Jaurès, Παρίσι, 22 Μαΐου
  10. Το ύψος του RSA είναι 524,68 ευρώ για ένα άτομο που ζει μόνο και 787,02 ευρώ για ένα ζευγάρι. (Σ.τ.Μ.): Έτσι, πολλά ζευγάρια που συγκατοικούν αποφεύγουν να το δηλώσουν και παρουσιάζονται ως εργένηδες, με τον ένα από αυτούς να ισχυρίζεται ότι φιλοξενείται από κάποιον συγγενή ή φιλικό πρόσωπο, έτσι ώστε να λαμβάνουν 1.049 αντί για 787 ευρώ.
  11. Marc de Basquiat και Gaspard Koenig, «Liber, un revenu de liberté pour tous», Editions de l’Onde – Génération libre, Παρίσι, 2014.
  12. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, κατά τη γνώμη τους, η επιδότηση ενοικίου και οι ενισχύσεις για την απόκτηση κατοικίας θα έπρεπε να αποτελέσουν αντικείμενο χωριστού επιδόματος, σε συνάρτηση με την κατάσταση κάθε ατόμου.
  13. «Automatisation et travail indépendant dans une économie numérique», Synthèses sur l’avenir du travail, ΟΟΣΑ, Παρίσι, Μάιος
  14. David Graeber, «On the phenomenon of bullshit jobs», Strike!, 17 Αυγούστου 2013, http://strikemag.org
  15. «Technical change turns basic income into a necessity», από το συνέδριο «The future of the work», Institut Gottlieb-Duttweiller, Ζυρίχη, 5 Μαΐου 2016, https://yanisvaroufakis.eu
  16. Βλ. Evgeny Morozof, «Résister à l’uberisation du monde», «Le Monde diplomatique», Σεπτέμβριος 2015 και «L’utopie du revenu garanti récupérée par la Silicon Valley», Les blogs du Diplo, 9 Φεβρουαρίου
  17. (Σ.τ.Μ.) Το 1945, οι Κομμουνιστές ήταν εξαιρετικά ενισχυμένοι λόγω της σημαντικής συμβολής τους στην Αντίσταση, ενώ ήταν ακόμα νωπές οι τεράστιες κοινωνικές κατακτήσεις του Λαϊκού Μετώπου του 1936, οι οποίες καταργήθηκαν από το δωσιλογικό καθεστώς του Βισύ. Έτσι, οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις αναγκάστηκαν να δεχθούν τη δημιουργία ενός σημαντικότατου κράτους πρόνοιας που πρότεινε το Συμβούλιο της Αντίστασης. Σήμερα στη Γαλλία, όσοι επιθυμούν το ξήλωμα του κοινωνικού κράτους συνοψίζουν τις επιθυμίες τους με την φράση: «Να ξεμπερδεύουμε με το Συμβούλιο της Αντίστασης».
  18. (Σ.τ.Μ.) Γαλλίδα φανατική καθολική δεξιά πολιτικός, η οποία έγινε γνωστή το 1999 για την λυσσώδη αντίδρασή της στο σύμφωνο συμβίωσης. Καθώς περιθωριοποιήθηκε μέσα στην μεγάλη δεξιά παράταξη λόγω του υπερσυντηρητισμού της, ίδρυσε το –πολύ μικρό– Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα.
  19. Βλ. Eva Joly, «Η φοροδιαφυγή πέρα από τις αποκαλύψεις των “Panama papers”», «Le Monde diplomatique – ελληνική έκδοση», 3 Ιουλίου 2016, http://monde-diplomatique.gr/?p=1454  

  Δείτε επίσης:




    20 σχόλια:

    1. Αξιόλογο και χρήσιμο το κείμενο Θοδωρή όπως και οι παραπομπές, κυρίως αυτή προς το ψύχραιμο κείμενο της Μ.Καμπίτσι.

      Χαιρετώ

      Γιώργος

      ΑπάντησηΔιαγραφή
      Απαντήσεις
      1. Η γνώμη μου, Γιώργο, είναι ότι η καθιέρωση ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος / κατωτάτου ορίου (αξιοπρεπούς) διαβίωσης (ας πούμε 1200 ευρώ μηνιαίως), πρέπει να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος των κοινωνικών διεκδικήσεων (ενν. της πραγματικής κοινωνίας) στην Ελλάδα.
        Θεωρώ ότι, εκτός από απολύτως εφαρμόσιμη και "ρεαλιστική", είναι και πολύ περισσότερο επείγουσα από εκείνες για καθιέρωση δημοψηφισμάτων, "άμεση" δημοκρατία (όπως φυσικά την εννοούν οι νέου τύπου θιασώτες της πολιτικής διαμεσολάβησης, που σιγά σιγά μας κυκλώνουν) κλπ.

        Διαγραφή
    2. Κατά τη γνώμη μου εδώ το ζήτημα - κατ’ αναλογία με το γνωστό ποιος προηγείται η κότα ή το αυγό; – Eίναι αμιγώς πολιτικό, επομένως το βασικό ερώτημα είναι Ποιος και Πως θα το καθορίσει - αποφασίσει και στη συνέχεια θα το επιβάλει αυτό το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα; Προσωπικά δεν έχω καμία έτοιμη απάντηση παρά μόνον υποθέσεις. Ωστόσο πιστεύω ότι ακόμη, δυστυχώς, είμαστε μακριά διότι δεν έχουμε συμφωνήσει στο βασικότερο, ότι δηλαδή ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν κάτι το θετικό για την κοινωνία (που σε ό,τι με αφορά ασφαλώς και θα ήταν). Συνεπώς, ίσως αυτό που θα έπρεπε να προηγηθεί όλων, να είναι μια συλλογική προσπάθεια (από αυτούς που έχουν επιχειρήματα και στοιχεία) ώστε να πληροφορηθούν και να πειστούν όλο και περισσότεροι άνθρωποι.

      ΑπάντησηΔιαγραφή
      Απαντήσεις
      1. Kατά τη γνώμη μου το ζήτημα είναι τόσο επείγον (αλλά και οι συνισταμένες του τόσο μετρήσιμες) που θεωρώ ότι δεν υπάρχει λόγος να το αναγάγουμε στο γενικώς ειπείν "πολιτικό", ως αυτό (το "πολιτικό") να ήταν η θεραπεία για πάσα νόσο και πάσα μαλακία. Χωρίς βέβαια να αρνούμαι την πολιτική τους διάσταση, πιστεύω ότι τα στενώς οικονομικά ζητήματα (όπως αυτά της επιβίωσης και της αξιοπρεπούς οικονομικά διαβίωσης) πρέπει να τυγχάνουν πρωτίστως οικονομικής λύσης. Λόγω του κατεπείγοντος του χαρακτήρα τους, θεωρώ ότι η μακροπρόθεσμη πολιτική τους θεμελίωση και επεξεργασία προς το παρόν περιττεύει και μπορεί να περιμένει.

        Ούτε καταλαβαίνω γιατί θα πρέπει να γίνει αντικείμενο μακράς -και ίσως γραφειοκρατικής- "συζήτησης" η επιβίωση (ή μή) κάποιων εκατομμυρίων που ζουν στα (ή κάτω από τα) όρια της φτώχειας, και γιατί θα πρέπει να περιμένουμε με την ησυχία μας τη δημιουργία πολιτικών θεσμών (π.χ. δημοψηφίσματα) που θα διυλίζουν ακόμα και τα αυτονόητα.

        Επίσης δεν καταλαβαίνω γιατί σε τέτοιες συζητήσεις θα πρέπει να έχουν δικαίωμα λόγου και οι βολεμένοι (που θα φορολογηθούν για να δημιουργηθεί το σχετικό ταμείο Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος), οι οποίοι θεωρώ ότι θα πρέπει να αποκλειστούν εκ προϊμίου από τη σχετική συζήτηση. Noμίζω ότι το ζήτημα πρέπει να τεθεί και να συζητηθεί μόνο από εκείνους τους οποίους "καίει". Αυτούς εννοούσα όταν έγραψα ότι πρέπει να αρχίσει και στην Ελλάδα η σχετική συζήτηση. Σχετικά με τους υπόλοιπους, θεωρώ ότι δεν υπάρχει λόγος ούτε να ενημερωθούν (για κάτι που άλλωστε γνωρίζουν ήδη - βλ. εκτεταμένη και παγιωμένη φτώχεια) ούτε να "πειστούν": απλά θα τους ανακοινωθεί (για λόγους τυπικότητας) η απόφαση.

        Δεδομένου ότι τα "λεφτά υπάρχουν" (βλ. Εκκλησία Α.Ε., μηντιάρχες, τραπεζίτες, πρωτοφανής κρατικοδίαιτη "επιχειρηματικότητα", θεσμοποιημένη διαφθορά, θεσμοποιημένη προστασία των φοροφυγάδων και του "μαύρου χρήματος", "λειτουργικά έξοδα" πελατειακού κράτους, κλπ.), νομίζω ότι η κοινή αριθμητική περί του πόσα είναι τα ελάχιστα χρήματα για μια βασική και αξιοπρεπή διαβίωση στην Ελλάδα, είναι υπεραρκετή για να θεσπιστεί εδώ και τώρα το σχετικό μηνιαίο ποσό. Ας πούμε, όλοι γνωρίζουν ότι ένα άτομο στην Ελλάδα χρειάζεται τουλάχιστον 1000 ευρώ για δαπάνες διαμονής (ενοίκιο, λογαριασμοί κλπ.) διατροφής, μετακίνησης, ένδυσης και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης (ένα κουτί ασπιρίνες, μια αντιβίωση, ένα σφράγισμα κλπ). Εγώ θα προσέθετα και την αγορά ενός-δύο βιβλίων ή μερικών εισιτηρίων για θέατρο, κινηματογράφο, συναυλίες κλπ..

        Στην ανάγκη, αυτό μπορεί να επιβληθεί και με χρήση αμυντικής βίας από την πραγματική κοινωνία εναντίον της βολεμένης (η οποία κάνει π.χ. τα χειμερινά θέρετρα να αναστενάζουν τα σαββατοκύριακα).
        Όπως λέει κι η παροιμία, "τα πολλά λόγια είναι φτώχεια". Οι συζητήσεις επί συζητήσεων το μόνο που θα κάνουν θα είναι να μεταθέτουν εσαεί το ζήτημα στις καλένδες. Ας θεσπιστεί πρώτα ένα ελάχιστο εισόδημα / κατώτατο όριο διαβίωσης 1000-1200 ευρώ, χωρίς προϋποθέσεις (πέραν, εννοείται, των αμιγώς εισοδηματικών) και τις λεπτομέρειες τις συζητάμε μετά...

        Διαγραφή
      2. Βλέπεις σήμερα στην Ελλάδα κάποιο μαζικό κίνημα από τους κάτω από τα όρια της φτώχειας που να αγωνίζεται για ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα Θοδωρή; Από εκεί ξεκινάει ο δικός μου συλλογισμός. Επίσης στις κοινωνίες πάντα είχαμε να κάνουμε και με βολεμένους και με μη βολεμένους. Αν το σκεφτείς λιγάκι ψύχραιμα θα δεις ότι οι όροι αποκλεισμού από τη συζήτηση στους οποίους αναφέρεσαι είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι κυρίως για τους πιο αδύναμους. Διότι εάν ένα κίνημα διεκδίκησης προκύψει από τους άμεσα ενδιαφερόμενους και χωρίς τους απαραίτητους νομιμοποιητικούς θεσμούς που θα εξασφάλιζαν μια κάποια ομαλότητα τι φαντάζεται εσύ δηλαδή, να σκοτώνονται οι μισοί με ποτάμια αίματος για να λάβουν κάποιο εισόδημα όσοι επιζήσουν; Αυτό το σενάριο το έχουμε ξαναδεί και σε ό,τι με αφορά δεν αποτελεί τμήμα του οραματισμού μου.

        Διαγραφή
      3. Όχι, δυστυχώς δεν βλέπω κάποιο τέτοιο κίνημα (και δεν νομίζω να υπάρξει στην Ελλάδα, για λόγους εκούσιας πολιτικής υπανάπτυξης και εξίσου εκούσιου ραγιαδισμού του νεοέλληνα). Όμως στον νεώτερο δυτικό κόσμο, όποτε υπήρχε μαζική εξαθλίωση υπήρχαν και στοχευμένες βίαιες αντιδράσεις (κοινωνικές εξεγέρσεις, άγριες απεργίες κλπ), και ποτέ οι εξαθλιωμένοι δεν ζήτησαν τη συγκατάθεση (ή και απλώς τη γνώμη) της υπόλοιπης κοινωνίας για το δικαίωμά τους να ζήσουν με αξιοπρέπεια. Έχοντας, λοιπόν, απόλυτη επίγνωση του "ακαδημαϊκού" χαρακτήρα της κουβέντας (μια και είμαστε στην Ελλάδα...) θεώρησα σωστό να επισημάνω το περίπου πάγιο ιστορικό χαρακτηριστικό της αμυντικής βίας των εξαθλιωμένων σε κοινωνίες με κραυγαλέες εσωτερικές αντιθέσεις (γιατί εκεί όπου η εξαθλίωση δεν ήταν μαζική το πρόβλημα αντιμετωπιζόταν με πιο θεσμικούς τρόπους) .

        Όσο για το βόλεμα, όντως υπήρχε και υπάρχει παντού, αλλά θεωρώ ότι η έκτασή του είναι πρωτοφανής στην Ελλάδα: δεν ξέρω άλλη ευρωπαϊκή χώρα όπου να υπάρχει τόσο μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, διεφθαρμένο, εξαγορασμένο, ψυχοδιανοητικά εκφυλισμένο, φιλοτομαριστικό, και τόσο απροκάλυπτα αντικοινωνικό, που να απαιτεί ευθέως τη μαζική ανθρωποθυσία ενός εξίσου μεγάλου κομματιού της κοινωνίας προκειμένου να διατηρήσει τα απαράδεκτα και προκλητικά προνόμιά του (π.χ. τα ευρώ στα στρώματα). Δεν μιλάμε απλώς για αντίθεση μεταξύ μιας κυρίαρχης και σαφώς μειοψηφικής ελίτ και μιας εξαθλιωμένης ξεκάθαρης πλειοψηφίας, αλλά για ένα σχετικά μοιρασμένο κοινωνικό σώμα, στο οποίο η πρώτη κατηγορία νιώθει αρκετά δυνατή ώστε να μην θέλει να ακούει καν για ζητήματα όπως η θέσπιση κατωτάτου ορίου διαβίωσης. Προσωπικά, οι περσινές φανατισμένες κινητοποιήσεις των "μαίνουμαι εβρόπι" και η τρομοπροπαγάνδα των μηντιαρχών τους, με έπεισαν γι' αυτό.

        Η παραπάνω νεοελληνική "ιδιαιτερότητα" θεωρώ ότι καθιστά ακόμα πιο αναπόφευκτη τη χρήση αμυντικής βίας, σε περίπτωση που τεθεί σοβαρά το ζήτημα του κατωτάτου ορίου διαβίωσης. Βέβαια, σε άλλες χώρες όπου το βόλεμα δεν υφίσταται σε τέτοια έκταση κι όπου ο κοινωνικός κορμός δεν συναποτελείται σε τόσο οριακά μεγάλο ποσοστό από αντικοινωνικά κρατικοδίατα και πελατειακά παράσιτα (αλλά κερδίζει με σχετική αξιοκρατία και υπευθυνότητα τη ζωή του) μια σχετική συζήτηση θα μπορούσε να ευδοκιμήσει (όπως ευδοκιμεί ήδη) χωρίς να χρειαστεί να καταλήξουμε στη σύγκρουση.

        Απ' αυτή την άποψη δεν βλέπω βάση για συζήτηση μέσα στη νεοελληνική κοινωνία. Φυσικά δεν βλέπω ούτε διάθεση των άμεσα ενδιαφερομένων για αντίδραση (δεν χρειάζεται να σκοτώσουν τους άλλους μισούς, απλώς να τους τρομοκρατήσουν λίγο). Μάλλον θα συνεχίσουν να πεθαίνουν σιωπηλά και αδιαμαρτύρητα όπως κάνουν εδώ και επτά χρόνια...

        Διαγραφή
    3. Εγω δεν το έχω, να τρέχω για εισόδημα επιβίωσης. Προτιμώ να έχουμε την δυνατότητα να αποφασίζουμε και γι αυτό. Έτσι κι αλλιώς πάντα επείγον ήταν.

      ΑπάντησηΔιαγραφή
      Απαντήσεις
      1. Δηλ. η αξιοπρεπής διαβίωση και η κατάργηση της εξαθλίωσης (παροχή στέγης, θέρμανσης, ηλεκτρικού ρεύματος, πόσιμου νερού, τροφής, ένδυσης, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης κλπ.) θα επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια και την καλή θέληση των εχόντων και κατεχόντων;

        Δηλ. αν εσύ ήσουν εργασιακά τελειωμένος (δηλ. δεν θα ξανάβρισκες ποτέ δουλειά, και δεν θα ξαναείχες ποτέ κανονική εργασιακή ζωή, όπως συμβαίνει ήδη με τους σημερινούς ανέργους), αν καταντούσες άστεγος (και έρχονταν τα σκυλιά να σε κατουράνε ή τα περιστέρια να σε κουτσουλάνε, ή οι μπάτσοι του Καμίνη να σε "σκουπίζουν" στις 6 το πρωί γιατί χαλάς την τουριστική μόστρα της πόλης), αν για να τραφείς υποτυπωδώς έπρεπε να στήνεσαι στις ουρές των υποκριτικών συσσιτίων της Εκκλησίας Α.Ε., αν η κοινωνία σε είχε καταδικάσει να περάσεις την υπόλοιπη ζωή σου μέσα στο κρύο, στην πείνα, στην αρρώστια και τη βρωμιά, ή αν έπρεπε να "ζήσεις" με 490 ευρώ (δηλ.σε μια χαμοκέλα 2Χ2 χωρίς ρεύμα, νερό και τηλέφωνο), αν σου πέφτανε τα δόντια χωρίς να μπορείς να κάνεις τίποτα, κι αν τα παιδιά σου θα καταντούσαν νομοτελειακά σαν εσένα, τότε θα ζητούσες την συναπόφαση / έγκριση της υπόλοιπης κοινωνίας για να πάψουν να σου συμβαίνουν όλα αυτά;

        Έχοντας την εμπειρία τού πώς αντιμετωπίζουν οι βολεμένοι της Ελλάδας τους ανέργους, τους αστέγους, τους νεομετανάστες που φεύγουν για τη Γερμανία κλπ. (δηλ. σαν τεμπέληδες, άχρηστους, άξιους όσων τους συμβαίνουν κλπ.) έχω καταλήξει ότι οι πρώτοι δεν έχουν την ωριμότητα να ερωτηθούν για το εάν πρέπει να θεσπιστεί το Κατώτατο Όριο Διαβίωσης.
        Η άποψη που έχω για αυτούς τους βρωμοέλληνες ενισχύεται από την εμπειρία που έχω αποκομίσει από άλλους ευρωπαϊκούς λαούς. Π.χ. οι γερμανοί (τόσο οι μισθωτοί όσο και οι επιχειρηματίες, τόσο η μικρή ελίτ των βολεμένων όσο και οι άνθρωποι της πραγματικής κοινωνίας ) δεν ανέχονται να υπάρχουν στη χώρα τους άστεγοι, εξαθλιωμένοι, άνεργοι αφημένοι στην τύχη τους, οικογένειες μέσα στην απόγνωση. Γι' αυτό δέχονται να φορολογούνται (και μάλιστα γερά) ώστε η κοινωνία τους να μην καταντήσει ζούγκλα σαν την Ελλάδα.
        Δεν βλέπω για ποιόν λόγο να μην γίνει το ίδιο και εδώ. Ειδικά όταν οι βολεμένοι βρωμοέλληνες είναι τόσο πολύ περισσότεροι και τόσο εξωφρενικά πλουσιότεροι από τους αντίστοιχους γερμανούς.

        Διαγραφή
    4. Ναι ,οι έχοντες την χώρα και την εξουσία οτι θέλουν κάνουν και αυτό λέω οτι πρεπει πρώτα να αλλάξει.

      Εγω θα μπορούσε και αύριο να βρεθώ σε απόγνωση. Τα έξοδα μου δεν καλύπτονται απο επίδομα ανεργίας που δεν θα κρατήσει για πολυ. Εχω όμως συγγενείς για βοήθεια οπως οι περισσότεροι και γι αυτό δεν γίνεται χαμός ακόμα (ίσως όμως να γίνει αν καταργηθεί απότομα ο νόμος κατσέλη ή κάποιες συντάξεις μη βιώσιμες που τρώνε καμία δεκαρια άτομα απο αυτές)

      Και πάλι λέω οτι ενα ελάχιστο εισόδημα επιβίωσης ήταν πάντα επείγον.

      Νομίζεις οτι ε.ε.επ. θα το πληρώσουν οι πλούσιοι ; .Που αν δεν εχουν μοιράςει τα λεφτά τους σε τράπεζες του εξωτερικού θα το κάνουν μετά. Οι βολεμένοι θα πληρώσουν ; η ανύπαρκτη μεσαία τάξη ; ή επίτηδες αυτοί που μπορούν και πληρώνουν ακόμα δάνειο ή ενοίκιο ; ποιος θα τα αποφασίσει όλα αυτά και τι σε κάνει να νομίζεις οτι θα γίνει δίκαια ή οτι δεν θα μπουν και τίποτα ΜΚΟ στο παιχνίδι και οτι άλλο μπορεί.

      Με λίγα λόγια ενα αίτημα σε μια χώρα σαν και αυτή μόνο ανέκδοτο θα μπορούσε να ειναι. Οπως το δικό μου που νομίζω οτι μπορούμε εδώ να μιλάμε για δήμοκρατιες ...

      ΑπάντησηΔιαγραφή
      Απαντήσεις
      1. Δηλ. διαψεύδεις όλους τους πολιτικάντηδες (δεξιούς κι αριστερούς) που παραδέχονται δημοσίως ότι "λεφτά υπάρχουν";
        Λες ότι πρέπει να αλλάξουν οι έχοντες την εξουσία, αλλά αφού κατ' εσέ δεν υπάχουν λεφτά, τί παραπάνω θα έκαναν οι καινούριοι απ' αυτό που κάνουν οι τωρινοί;

        Και γιατί να τρώνε από τη σύνταξη του παππού καμμιά δεκαριά άνθρωποι, κι όχι από τους υπερμισθούς των βολευτών, των δικαστών, των εφοριακών ή των χιλιάδων ΜΑΤατζήδων; Ξέρεις πόσα παίρνει ένας ΜΑΤατζής; Ξέρεις ότι από έναν μισθό δικαστή ή βολευτή μπορούν να χορτάσουν πέντε οικογένειες; Ξέρεις πόσοι άνθρωποι θα σωθούν από τη φτώχεια αν ο ανώτατος μισθός του ελληνικού δημοσίου πέσει στα 1200 ευρώ;

        Και γιατί να μην καταργηθούν άχρηστες "υπηρεσίες" όπως οι χιλιάδες ΜΑΤατζήδες, βάζοντάς τους να κάνουν κάτι παραγωγικό, που θα βοηθούσε στην αύξηση των δημοσίων εσόδων;

        Και γιατί να μην απαλλοτριωθεί η αμύθητη εκκλησιαστική περιουσία; Ξέρεις ότι η προτεσταντική εκκλησία δεν έχει καθόλου περιουσιακά στοιχεία (εκτάσεις, επιχειρήσεις, κτίρια που νοικιάζει σε άλλους κλπ.) και ότι οι ναοί της υποβάλλουν ξεχωριστές φορολογικές δηλώσεις και ισολογισμούς;

        Και γιατί να μην φορολογηθούν οι εφοπλιστές (αντί να επιδοτούνται κιόλας, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα); Μήπως επειδή απειλούν ότι θα βάλουν άλλη σημαία στα πλοία τους; Ας βάλουν, αφού το παρουσιάζουν σαν τόσο εύκολο. Έτσι κι αλλιώς, τώρα που έχουν την ελληνική προσφέρουν τίποτα; Οι μισοί ναυτικοί είναι άνεργοι και οι άλλοι μισοί δουλεύουν έξι μήνες τον χρόνο, και μάλιστα για ψίχουλα. Ενώ τα εφοπλιστικά υπερκέρδη "επενδύονται" σε φορολογικούς παραδείσους.

        Και γιατί οι ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες να δανείζουν (=χαρίζουν) εκατομμύρια σε χρεοκοπημένα κανάλια και κόμματα και να μην τα δανείσουν στο Δημόσιο για να κάνει κοινωνική πολιτική; Έτσι κι αλλιώς οι τραπεζίτες δηλώνουν υπερσίγουροι ότι θα έρθει η "ανάκαμψη", άρα θα πάρουν πίσω τα λεφτά τους.

        Και γιατί δημόσια έργα δισεκατομμυρίων που έφτιαξε το Δημόσιο (Αττική οδός, Ολυμπία οδός κ.α.) να χαρίζονται σε κρατικοδίαιτους και διαπλεκόμενους εργολάβους/μηντιάρχες, και να μην τα διαχειρίζεται το Δημόσιο, εισπράττοντας αυτό τα δισεκατομμύρια;

        Και πού βρίσκουν λεφτά όλοι αυτοί (η ανύπαρκτη κατ΄εσέ μεσαία τάξη) που κάνουν τα χειμερινά θέρετρα να αναστενάζουν κάθε σ/κ;

        Και ας δεχτούμε ότι αυτούς που πήγαν τα λεφτά τους σε ξένες τράπεζες, δεν μπορείς να τους κάνεις να τα φέρουν πίσω (η Γερμανία πάντως το κατάφερε σε μεγάλο ποσοστό, απειλώντας τούς αντίστοιχους "δικούς" της με δημεύσεις των περιουσιών τους, αφαίρεση ιθαγένειας κλπ.). Αυτούς όμως που έχουν κρυμμένα ευρώ στα στρώματα, τί σε εμποδίζει να τους ξεσκίσεις; Ούτε σε άλλη χώρα βρίσκονται, ούτε είναι αδύνατον να εντοπιστούν.

        Στον δυτικό κόσμο τα παραπάνω συνιστούν απλούστατες και συνηθισμένες μεταρρυθμίσεις (που έχουν ήδη γίνει), άρα δεν χρειάζεται καμμία αλλαγή εξουσίας ή "επανάσταση" για να εφαρμοστούν. Μπορούν να γίνουν και στην Ελλάδα εν μία νυκτί με έναν μόνο νόμο. Το εμπόδιο είναι τα εκατομμύρια βολεμένων (εις βάρος της πραγματικής κοινωνίας) τους οποίους κανείς δεν θέλει να τυλίξει (πανεύκολα) σε μια κόλα χαρτί.
        Οπότε, γιατί θα πρέπει να ζητηθεί η συναίνεση όσων αποτελούν τη βολεμένη κοινωνική πλειοψηφία, για το εάν θα θεσπιστεί Κατώτατο Όριο Διαβίωσης; Δηλ. εσύ τί πιστεύεις ότι θα απαντήσουν οι βολεμένοι; Κι όταν υποδείξουν στα 2 εκ. που έχουν πιάσει πάτο "ψοφήστε σιωπηλά" (όπως τους το λένε ήδη), οι τελευταίοι θα πρέπει να το δεχτούν ... στα πλαίσια της "δημοκρατίας";

        Όταν λοιπόν ακούω ανθρώπους (γιατί δεν είσαι ο πρώτος) να υποβαθμίζουν το ζήτημα λέγοντας ότι "το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα ήταν πάντα επείγον (οπότε, αφού δεν θεσπίστηκε μέχρι σήμερα, μπορεί να περιμένει στους αιώνες των αιώνων)", αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα, και να μείνουν τα πράγματα ως έχουν. To ίδιο συμπεραίνω όταν ακούω να αποκαλούν "ανέκδοτο" τη θέσπιση Κατωτάτου Ορίου Διαβίωσης: προφανώς την ύπαρξη 2 εκ. ανθρωποθυσιασμένων, τη χωνεύουν πιο εύκολα...
        Διόρθωσέ με αν σε αδικώ.

        Διαγραφή
      2. Η ερώτηση μου ήταν ποιος θα τα κάνει όλα αυτά ; η κυβέρνηση ; Ας πούμε οτι παίρνω ντεφάκτο τα οικονομικά που ανέφερες και γίνει μια εξέγερση για ελ.εισοδημα και μαζευτούν αρκετοί και πετύχουν και αναγκαστεί η κυβέρνηση να το κάνει πράξη. Νομίζεις οτι θα πάρει απο τον ματατζή ή τον ψηφοφόρο ή τον εφοπλιστή κτλ ή απο αυτόν που κάνει δυο και τρεις δουλειές για να τα φέρει βόλτα ; μόνο και μόνο θα έλεγα εγω για να αποδείξει οτι δεν ειναι εφικτό.

        Όταν έλεγα οτι πρεπει να αλλάξει πρώτα η εξουσία δεν εννοούσα οτι να κατέβει ο αλέξης και να ανεβεί πχ ο μίτσος. (λάθος διατύπωσης δικο μου στο έχω ξανακάνει) εννοώ οτι πρέπει να περάσει ο έλεγχος της εξουσίας στην κοινωνία.

        Νομίζω οτι έχεις πολυ καιρό να έρθεις εδώ και δεν θυμάσαι πως εχουν τα πράγματα. Όταν σου έλεγα για αυτονομία κτλ μου είχες πει σιγά μην κάνει αυτονομία ο βρωμηός , και είχες δίκιο. Τώρα δεν ξέρω , είσαι μάλλον πολυ καιρό σε πολιτισμό και τα βλέπεις αλλιώς. Αν όμως το δεις ρεαλιστικά ισχύει το ίδιο. Μόνο αν γίνει ευρωπαϊκός νόμος και επιβληθεί και στην Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο εδώ και πάλι δεν θα γινόταν οπως θελουμε εμείς.

        υ.γ.
        Ίσως αν σε έκανα καμία βόλτα απο το σόι μου να πάρεις καμία ισχυρή δόση θα αναθεωρούσες κάποια πράγματα.

        Διαγραφή
      3. Αυτό που διευκρίνισα ήδη από το πρώτο-πρώτο μου σχόλιο, είναι ότι το Kατώτατο Όριο (αξιοπρεπούς) Διαβίωσης πρέπει να αποτελέσει την αιχμή του δόρατος των κοινωνικών διεκδικήσεων (ενν. της πραγματικής κοινωνίας) στην Ελλάδα.
        Αυτό σημαίνει ότι τo Kατώτατο Όριο (αξιοπρεπούς) Διαβίωσης δεν πρόκειται να το θεσπίσει καμμία κυβέρνηση στην Ελλάδα, αν δεν δεχτεί μια βίαιη πίεση από τους άμεσα ενδιαφερόμενους, η οποία θα είναι ευθέως ανάλογη των αντιστάσεών της (τής κυβέρνησης) στο ζήτημα.

        Αυτό σημαίνει επίσης ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμμία περίπτωση συζήτησης και "συναπόφασης" (όπως την αποκάλεσες) μεταξύ βολεμένων και φτωχοποιημένων, ως προς τη θέσπιση του εν λόγω θεσμού: δεν πρόκειται περί "αιτήματος" (όπως το αποκάλεσες), αλλά περί αδιαπραγμάτευτης διεκδίκησης και απαίτησης.
        Η απαίτηση δε αυτή αυτή είναι εντελώς απίθανο να αγνοηθεί, αφού τα 2+ εκατομμύρια των φτωχοποιημένων είναι υπεραρκετά για να απειλήσουν με άνευ προηγουμένου αποσταθεροποίηση και ανωμαλία (βλ. "μπάχαλο") την "κοινωνία" των πελατών και των βολεψοκωλάκηδων. Και δεν χρειάζεται να γίνουν ούτε επαναστάτες (όπως κι αν εννοεί κάποιος τη λέξη), ούτε να ανακαλύψουν την κοινωνική αυτονομία, όπως την εννοείς. Για απλές κοινωνικές παροχές αστικού τύπου πρόκειται, συνηθισμένες σε όλα σχεδόν τα δυτικοευρωπαϊκά καθεστώτα.
        Από εκεί και πέρα, το πώς θα το κάνει η -όποια- κυβέρνηση (δηλ. ποιούς βολεμένους της, πώς και πόσο θα τους φορολογήσει) είναι πρόβλημά της και δεν βλέπω γιατί θα έπρεπε να σπαζοκεφαλιάζουμε εμείς μ' αυτό. Ας κόψουν εκείνοι το σβέρκο τους κι ας τα βρούνε μόνοι τους. Λεφτά υπάρχουν.

        Και δεν θα τα πάρει η κυβέρνηση από αυτόν που κάνει "δυο και τρεις δουλειές για να τα βγάλει πέρα" γιατί τότε θα φτωχοποιηθεί κι αυτός και θα πρέπει να δώσει και σ΄αυτόν Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα - εκτός και με τις "δύο τρεις δουλειές" κονομάει (και δεν τα βγάζει απλώς πέρα), ενώ άλλοι δεν έχουν ούτε μία δουλειά. Σε αυτή την περίπτωση θα φορολογηθεί, ή ας αφήσει τη μία δουλειά.
        (Αλήθεια: ξέρεις πολλούς ανθρώπους στην Ελλάδα που έχουν "δυό και τρεις δουλειές" στην εποχή μας;)

        Τό ότι καμμία κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να θεσπίσει από μόνη της το Kατώτατο Όριο (αξιοπρεπούς) Διαβίωσης, αλλά ότι πρέπει να δεχτεί (λιγότερο η περισσότερο) βίαιη πίεση ώστε να εξαναγκαστεί να το κάνει, είναι μια από τις σημαντικές διαφορές της ανατολίτικης Ελλάδας από τις δυτικές κοινωνίες, τις οποίες (διαφορές) γνωρίζω ήδη αρκετά καλά.
        Τί ανακατεύεις λοιπόν την κυβέρνηση και τους βολεμένους στο θέμα μας; Ποιός τους ρωτάει τους βολεμένους και ποιός γαμεί τις -όποιες- κυβερνήσεις τους, όταν πρόκειται για τέτοια ζητήματα;

        Διαγραφή
      4. Σου εξηγώ λοιπόν αφού ξέρεις πως ειναι η κοινωνία οτι αν αφαιρέσεις αυτούς που τους στηρίζουν συνταξιούχοι, βολεμένοι κ.α. με λοιπά εισοδήματα και αν επίσης αφαιρέσεις αυτούς που περιμένουν κανένα Παπαδόπουλο ή Στάλιν να τους σώσει (γιατι τα ακούω και αυτά) και απο αυτούς που μείνουν πας να κανείς εξέγερση δεν θα εχει μεγάλη επιτυχία και αν γίνει δεν θα εχει την τύχη που νομίζεις ακόμα κι αν υπάρχουν νεκροί. Πάλι θα γινει οπως το θέλει το καθεστώς. Δεν γίνεται να μην ανακατεψεις την κυβέρνηση και τους βολεμένους στο θέμα γιατι υποτίθεται οτι απο αυτούς τα ζητάς και γιατι αυτοί τα εχουν.
        Δεν ειναι τα δυο εκ+ σε τέτοια απόγνωση δηλαδη ώστε να κάνουν εξέγερση οπως την εννοείς εσύ.

        υ.γ. δούλευα 2 δουλειές και έπαιρνα δουλειά και για το σπίτι. Δεν άντεξα πολυ όμως. Ευτυχώς τώρα βρήκα μια που κάνω και αρκετές υπερωρίες για να μου φτάνουν τα λεφτά.

        και ίσως να μου θυμίζουν αυτά που γράφεις προ Σολωνα εποχή (διαγραφή χρεών κτλ)

        Διαγραφή
      5. @
        "Δεν ειναι τα δυο εκ+ σε τέτοια απόγνωση δηλαδη ώστε να κάνουν εξέγερση οπως την εννοείς εσύ"

        Κάτι παρόμοιο παραδέχτηκα παραπάνω μιλώντας με τον Γιώργο: ότι, αν και πρόκειται ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ για ζωντανούς νεκρούς, για τελειωμένους και για ξοφλημένους που δεν έχουν τίποτα να περιμένουν από τη ζωή και τίποτα να χάσουν αν τα κάνουν μπάχαλο, ωστόσο δεν βλέπω να εξεγείρονται, λόγω του εκούσιου ραγιαδισμού τους και της εκούσιας πολιτικής τους υπανάπτυξης. Το ότι οι περισσότεροι δεν συνειδητοποιούν τη θέση τους (δηλ. το ότι δεν νιώθουν αρκετή απόγνωση ώστε να αντιδράσουν) είναι ζήτημα τής -επίσης εκούσιας- συναισθηματικής τους ανωριμότητας. Είναι δηλ. εκούσια μοιρολάτρες, παραιτημένοι και κλαψομούνηδες, που ψάχνουν συνεχώς δικαιολογίες για να μην εξεγερθούν (π.χ. "δεν μπορεί να γίνει τίποτα", "κανείς δεν μπορεί να πειράξει τους βολεμένους", "πάντα έτσι ήσαν τα πράγματα στην Ελλάδα" κλπ).

        Ακόμα κι έτσι όμως, αυτοί είναι οι πρώτοι (κι όχι η "κοινωνία" γενικώς, ή οι κυβερνήσεις) που πρέπει να πειστούν για την αναγκαιότητα της καθιέρωσης Κατωτάτου Ορίου Διαβίωσης, και εν συνεχεία να την αποφασίσουν και να την επιβάλλουν με κάθε μέσο, "θεμιτό" ή "αθέμιτο". Δηλ. δεν χρειάζεται η έγκριση, η συναίνεση, ή συναπόφαση (ή όπως αλλιώς θέλεις πεσ' το) τής υπόλοιπης κοινωνίας (ή ... της κυβέρνησης), για τέτοια αυτονόητα ζητήματα, όπως το να μην υπάρχουν ζωντανοί νεκροί εν μέσω τόσο αδιανόητου πλούτου.

        Γι' αυτό θέλω να διαδίδονται άρθρα σαν το παραπάνω, μήπως και μισοξυπνήσουν τα σφάγια.
        Αλλά και για να μην έχουν άλλες δικαιολογίες, για να συνεχίσουν να κλαίνε τη μοίρα τους: oι βολεμένοι, ούτε άτρωτοι είναι, ούτε ανίκητοι (όπως αποδεικνύει η πρόσφατη κοινωνική εμπειρία άλλων χωρών). Οπότε δεν χρειάζεται να φτάνουμε μέχρι ... τον Σόλωνα για να βρούμε κι άλλες δικαιολογίες για μοιρολατρία. Τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά και εύκολα, κι όποιος θέλει, καταλαβαίνει. Όποιος δεν θέλει, θα συνεχίσει να κάνει πως δεν καταλαβαίνει.

        Διαγραφή
      6. Σόρρυ δεν είχα διαβάσει όλα τα σχόλια.

        Αν είχες φαει πόδια ,κόπο και χρόνο για κάτι τέτοιο (δεν εχει σημασία πόσο ρεαλιστικό ειναι) και έτρωγες τα μούτρα σου πάνω απο τρεις φορές θα καταλάβαινες και εσύ αυτό που εγω "δεν καταλαβαίνω". Την πρώτη φορά την πάτησα νόμιζα οτι θα έρθει η αλλαγή ,την δεύτερη και τις υπόλοιπες εν γνώση μου οτι δεν θα γινει τίποτα. Τώρα δεν σημαίνει οτι τα παράτησα, αλλά δεν ειμαι για πολλά. Αρκετά έτρεξα για κάποιους που δεν θέλουν.

        Διαγραφή
      7. Την τελευταία φράση σου τη συμμερίζομαι απόλυτα.

        Θεωρώ όμως ότι το ζήτημα δεν είναι να έρθει η οποιαδήποτε κοινωνική αλλαγή (προσωπικώς δεν νιώθω εθνοσωτήρας, άσε που έχω πολύ σημαντικότερα πράγματα να ασχοληθώ, οπότε χέστηκα γι' αυτήν).
        Ούτε το να τρέξεις για άλλους, που ενώ έχουν πιάσει πάτο δεν αντιδρούν.
        Μπορείς όμως να τρέξεις για τον εαυτό σου, για να πάψεις να κινδυνεύεις να βρεθείς κι εσύ στη θέση τους (πράγμα, όπως ξέρεις, καθόλου απίθανο). Ή για να είσαι καβατζωμένος, αν βρεθείς εκεί. Mπορείς δηλ. να τρέξεις από προνοητικότητα, απέναντι σε μια "κοινωνία" αρπακτικών και βολεψοκωλάκηδων, που μόλις δουν ότι δεν τους χρησιμεύεις πια ως "γραμμή άμυνας", δεν θα διστάσουν να σε θυσιάσουν (όπως έκαναν με 2+ εκατομμύρια άλλους) για να σώσουν τα ευρώ στα στρώματα ή τις κρατικοδίαιτες δουλίτσες τους.
        Επίσης μπορείς να τρέξεις για τα παιδιά σου (αν ήδη έχεις, ή αν κάνεις).

        Το ζήτημα δηλ. όπως το βλέπω εγώ, δεν είναι το να αλλάξω κάτι στην κοινωνία των βολεμένων που συνέφαγαν με τους Πάγκαλους και των μοιρολατρών ανθρωποθυσιασμένων (που όπως πολύ πετυχημένα είπες, περιμένουν έναν Παπαδόπουλο, ή έναν Στάλιν να τους σώσει).
        Το αντίθετο: την κοινωνία αυτή δεν θέλω να την αλλάξω / ωφελήσω, αλλά να τη βλάψω, ανταποδίδοντάς της ό,τι μου έκανε. Να την κάνω να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη (=στα στρώματα) και να πληρώσει, ειδάλλως να ματώσει με έναν κοινωνικό πόλεμο (αντί να ματώνουν μόνο οι ίδιοι και οι ίδιοι για να υπάρχει η "κοινωνική ειρήνη" των βολεμένων).
        Έτσι θα ξεκαθαρίσουν οι βολεμένοι (πολλοί από τους οποίους σκίζουν τα καλσόν τους ότι είναι ... κοινωνικά αδικημένοι ) από εκείνους που πραγματικά δεν έχουν τίποτα να χάσουν.

        Τα δικά μου κίνητρα είναι απολύτως "ατομικιστικά". Μην νομίζεις δηλ. ότι νιώθω έστω και ελάχιστο αλτρουισμό για σκουλήκια που σχεδόν σε προκαλούν να τα πατήσεις (αν, φυσικά, έδειχναν έστω και στοιχειώδη αξιοπρέπεια, θα ένιωθα).

        Διαγραφή
    5. Με το τελευταίο σχόλιο με κάλυψες εντελώς. Το κείμενο μου φαίνεται και εμένα ήδη πιο καλο!

      ευχαριστώ για τον χρόνο σου

      ΑπάντησηΔιαγραφή
    6. Εκπτώσεις φόρου σε πολιτικούς και όσους δίνουν ενισχύσεις σε κόμματα - Στην μέγγενη οι νησιώτες

      Του Γιώργου Παλαιτσάκη

      Αποκαλυπτικά είναι τα έντυπα των δηλώσεων φορολογίας για τα εισοδήματα του 2016 αφού σύμφωνα με νέους κωδικούς οι βουλευτές, οι ευρωβουλευτές και οι οικονομικά ισχυροί πολίτες που καταθέτουν χρήματα για την ενίσχυση των πολιτικών κομμάτων τα οποία υποστηρίζουν θα «πριμοδοτηθούν» φέτος για τα ποσά αυτά με πρόσθετες εκπτώσεις στη φορολογία εισοδήματος!

      http://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/oikonomia/147150/ekptoseis-forou-se-politikoys-kai-osous-dinoun-enisxyseis-se-kommata-stis-meggeni-oi-nisiotes

      ΑπάντησηΔιαγραφή
    7. ΛΕΦΤΑ (ΓΙΑ ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΕΓΓΥΗΜἘΝΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ) ΥΠΑΡΧΟΥΝ:
      H ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΧΕΙ ΑΠΕΙΡΑ ΛΕΦΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΠΛΗΡΩΝΕΙ ΤΑ ΑΠΕΙΡΑ ΓΑΜΗΣΙΑΤΙΚΑ ΤΟΥ ΜΠΟΜΠΟΛΑ

      Καταγγελία: Με τροπολογία Σπίρτζη θα πληρώνει το δημόσιο ζημίες του Μπόμπολα

      Από τις τσέπες των φορολογούμενων θα αποζημιώνεται πλέον με απόφαση των υπουργών Σπίρτζη και Τσακαλώτου ο όμιλος Μπόμπολα για την ζημιογόνο λειτουργία του οδικού άξονα Τρίπολη-Κόρινθος-Καλαμάτα.
      Τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή προβλέπει ότι η λειτουργία του έργου το οποίο διαχειρίζεται η κοινοπραξία Μορέας θα επιδοτείται από το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο θα καλύπτει με χρήματα των ελλήνων φορολογούμενων τις ζημιές, εφόσον ο δρόμος δεν βγάζει τα έξοδά του ή δεν έχει κέρδος με βάση τον όγκο διελεύσεων των οχημάτων.
      Όπως αναφέρεται στη σχετική τροπολογία, «παρέχεται η δυνατότητα κάλυψης από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, της προβλεπόμενης στη σύμβαση παραχώρησης του έργου «Μελέτη-Κατασκευή- Χρηματοδότηση- Λειτουργία-Συντήρηση και Εκμετάλλευση του έργου «Αυτοκινητόδρομος Κόρινθος-Τρίπολη-Καλαμάτα και Κλάδος Λέυκτρο- Σπάρτη (ν.3559/2007)», δαπάνης η οποία προκαλείται από την υποχρέωση του Δημοσίου για την επιδότηση λειτουργίας και την πρόσθετη επιδότηση λειτουργίας του παραχωρησιούχου, που καταβάλλεται κατά τα ειδικότερα οριζόμενα».
      Στην ουσία η κυβέρνηση έρχεται με τη συγκεκριμένη τροπολογία να ενεργοποιήσει ρήτρα της σύμβασης παραχώρησης του έργου με την οποία διασφαλίζει την κερδοφορία της κοινοπραξίας Άκτωρ-J&P Άβαξ -Intracom Συμμετοχών εφόσον τα έσοδα της πέφτουν κάτω από ένα συγκεκριμένο κατώφλι.
      Η συγκεκριμένη επιδότηση δεν μπορεί να δοθεί μέσω ΕΣΠΑ καθώς τα κοινοτικά προγράμματα χρηματοδοτούν μόνο τις φάσεις των μελετών και της κατασκευής των έργων, αλλά όχι το στάδιο της λειτουργίας τους με αποτέλεσμα πλέον το όποιο κόστος προκύψει από τον όγκο διέλευσης οχημάτων, να το επωμίζεται το Δημόσιο. Η συγκεκριμένη απόφαση είναι ακόμη μια από αυτές που ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρούσε χαριστικές και είχε εξαγγείλει ότι θα καταργήσει.
      Στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας και στην έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτος δεν αναφέρεται το πιθανό κόστος που θα έχει για τον προϋπολογισμό η συγκεκριμένη επιδότηση προς την Μορέας ΑΕ.

      http://analitis.gr/katangelia-tropologia-spirtzi-tha-plironi-dimosio-zimies-tou-bompola/

      ΑπάντησηΔιαγραφή
    8. Μ'αρεσει η συγκριση...των Γερμανων που λογω παιδειας,γονιδιου η ο,τι αλλο.δεν ΑΝΕΧΟΝΤΑΙ την συμβιωση με εξαθλιωμενους,αστεγους κλπ με τους κωλοελληνες!Χτες ο άλλος μου λεγε "γιατί να δουλεψει ο ελληνας;τοσα επιδοματα παιρνει...ενοικιου,ανεργίας κ.α."Ο ίδιος, πρωην εργολαβος κατασκευστης,στην τραπεζα εχει να φανε και τα δισέγγονά του...

      ΑπάντησηΔιαγραφή