(και πέντε πράγματα που έχω καταλάβει σχετικά με αυτό)
Αυτόν τον Φεβρουάριο συμπληρώνονται εξήντα χρόνια από την πρώτη επαφή των ελλήνων νέων με τη ροκ μουσική: ήταν Φεβρουάριος του 1956 όταν προβλήθηκε στις αθηναϊκές, αρχικά, κινηματογραφικές αίθουσες η ταινία ορόσημο "Η ζούγκλα του μαυροπίνακα" τού Ρίτσαρντ Μπρουκς, όπου ακουγόταν το θρυλικό Rock Around The Clock από τον Μπιλ Χάλυ και τους Comets. Το τραγούδι δημιούργησε αμέσως ρεύμα στην ελληνική νεολαία της εποχής, όπως άλλωστε σε κάθε άλλη χώρα όταν πρωτοακούστηκε.
Αλλά το 1956 είναι γενικότερα το έτος "απόβασης" της ροκ μουσικής στην Ελλάδα, αφού τον Οκτώβριο εκείνου τού έτους οι έλληνες είδαν για πρώτη φορά το ροκ εντ ρολλ (όπως το έλεγαν τότε) να παίζεται ζωντανά από την ορχήστρα του 6ου αμερικανικού στόλου και να χορεύεται μπροστά σε χιλιάδες κόσμο από τους αμερικανούς ναύτες στον υπαίθριο χώρο του Ζαππείου. Ο νέος χορός, αλλά και η πρωτάκουστη μουσική που τον συνόδευε, έκαναν αίσθηση ιδιαίτερα στους νέους και τις νέες. Οι τελευταίες σχεδόν αρπάχτηκαν (μάλλον χωρίς πολλή αντίσταση...) από τους αμερικανούς ναύτες στη χορευτική πίστα, όπου άρχισαν να μαθαίνουν τα βήματα και τις κινήσεις του νέου χορού. Πολλές ερωτεύτηκαν και σχετίστηκαν με τους αμερικάνους, που τότε έκαναν συχνές εξόδους στην Αθήνα. Οι -μάλλον φτωχοί- έλληνες όμως νέοι δεν γούσταραν να τους "κλέβουν" τα κορίτσια οι μοδάτοι (με μπλου τζην, γνήσια δερμάτινα μπουφάν και αυθεντικά Lucky Strike) αμερικάνοι. Κι έτσι άρχισαν οι πρώτες κλοπές αμερικάνικων ρούχων και οι πρώτες εκτοξεύσεις γιαουρτιών στους "συμμάχους", ή σε διάφορα υπεροπτικά θηλυκά (κατά το κοινώς λεγόμενο "ψωνάρες") που περιφρονούσαν τους ντόπιους νέους (λίγα χρόνια όμως μετά οι έλληνες νέοι θα έπαιρναν θριαμβευτικά τη "ρεβάνς" τους με τις τουρίστριες που θα άρχιζαν να κατακλύζουν την Ελλάδα).
Η "γιαουρτόμπαλα" πήρε ακόμα και κάμποσους ταγούς ή θεματοφύλακες της ελληνοχριστιανικής παράδοσης (π.χ. εκπαιδευτικούς, που εκείνη την εποχή είχαν και "διευρυμένες" -βλ. εξωσχολικές- εξουσίες), ή απλά αντιπαθητικούς ανέραστους ενήλικους που συνήθιζαν να κάνουν επιτιμητικό "κήρυγμα" στην "παραστρατημένη" νεολαία, ή σεξουαλικά ανώμαλους (βλ. παιδεραστές) που εκμεταλλεύονταν τη δυσχερή θέση των φτωχότερων ειδικά νέων, και γενικώς οποιονδήποτε θεωρείτο ότι προσέβαλε την προσωπικότητα της νεότητας.
Ούτε, όμως ο περιβόητος "νόμος 4000" (που υπερψηφίστηκε και από σύμπασα την αριστερά), ούτε οι εξευτελιστικές διαπομπεύσεις των "τεντυμπόυδων" μπόρεσαν να ανακόψουν τη βαθμιαία εξέλιξη τής ελληνικής νεολαίας (ή τουλάχιστον του καλύτερου κομματιού της): μέσω της "παιδικής ασθένειάς" του, τού τεντυμποϋσμού, το νεογέννητο ροκ φαινόμενο είχε "μολύνει" και την Ελλάδα...
Έκτοτε πέρασαν εξήντα χρόνια και κάμποσα πράγματα έχουν αλλάξει, τόσο στη ροκ ως μουσική και ως κοινωνικό φαινόμενο, όσο και στις χώρες υποδοχής της. Κανείς, στην Ελλάδα και διεθνώς, δεν μπορούσε να φανταστεί το 1956, ότι οι σωματικές αντιδράσεις που προξενούσαν ο ξέφρενος χορός και η ξέφρενη αυτή μουσική, δεν θα αργούσαν να πυροδοτήσουν αντίστοιχες εγκεφαλικές. Ομοίως, κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί το 1956, ότι η γενιά των "τεντυμπόυδων" θα κληροδοτούσε κυριολεκτικά το αντίστοιχό της (αλλά σε ωριμότερες "εκδόσεις": "γιεγιέδες", "φρικιά", πάνκς κλπ.) στις επόμενες γενιές νέων. Εξήντα χρόνια προσφέρουν, λοιπόν, μια συλλογική μνήμη κι ένα σεβαστό ιστορικό και κοινωνιολογικό υλικό, που μπορούσε -και έπρεπε- να γίνει αντικείμενο σοβαρού (δηλαδή επιστημονικού) απολογισμού. Γιατί, μέχρι πριν λίγα χρόνια οι μόνοι στην Ελλάδα που μπορούσαν να πουν κάποια πράγματα από τη σκοπιά της ροκ, όχι μόνο ως μουσικής αλλά και ως διεθνούς κοινωνικού φαινομένου, ήσαν οι δημοσιογράφοι που έγραφαν στον εγχώριο ροκ μουσικό τύπο (όσο για τους δημοσιογράφους των ημερησίων φυλλάδων, πολεμούσαν τη ροκ και τους ροκάδες με τόνους λάσπης). Όμως η δημοσιογραφική οπτική, ακόμα κι όταν δεν είναι επιδερμική, ακόμα κι όταν προέρχεται από ανθρώπους καταρτισμένους, δεν μπορεί να επιτύχει τη συστηματικότητα, τη συνθετική και αναλυτική δύναμη και την τοποθέτηση των γεγονότων στο μακρο-ιστορικό τους πλαίσιο. Το τελευταίο αποτελεί την προϋπόθεση για την κατανόησή τους, αλλά και τον αυτοσκοπό της επιστημονικής ιστοριογραφίας.
Γι' αυτό παρακάτω θα παρουσιαστούν μερικές εργασίες από έλληνες επιστήμονες σχετικά με τη ροκ μουσική, όπως αυτή προσελήφθη από τους έλληνες νέους και όπως μετασχηματίστηκε ως κοινωνικό πλέον φαινόμενο και στην Ελλάδα από το 1956 μέχρι σχετικά πρόσφατα. Οι περισσότερες από αυτές έχουν ξαναπαρουσιαστεί εκτενέστερα σε αυτή την ιστοσελίδα, οπότε θα δοθεί περισσότερο βάρος στις υπόλοιπες.